Regionalny oddział w Warszawie

Po konferencji „Wyzwania pracy zdalnej w firmie audytorskiej”

Zapraszamy Państwa do zapoznania się z podsumowaniem konferencji Regionalnego Oddziału Polskiej Izby Biegłych Rewidentów w Warszawie "Wyzwania pracy zdalnej w firmie audytorskiej", która odbyła się w formie online 17 czerwca 2020r.

Poniżej załączamy link do nagrania z konferencji.

NAGRANIE Z KONFERENCJI

W piśmie "Rachunkowość" na początku sierpnia 2020 r. ukazał się artykuł, który podsumowuje naszą konferencję: link do artykułu 

Podsumowanie konferencji „Wyzwania pracy zdalnej w firmie audytorskiej”

Przygotowała: dr Agnieszka Baklarz

W dniu 17/06/2020 obyła się konferencja „Wyzwania pracy zdalnej w firmie audytorskiej” zorganizowana przez Regionalny Oddział PIBR w Warszawie.

Plan konferencji oraz pytania zadawane podczas konferencji oparte były o wskazania ankiety przeprowadzonej przed konferencją. W ankiecie biegli rewidenci mogli wskazać kwestie najbardziej ich interesujące i zadać własne pytania. Ze względu na obszerność tematów poruszanych przez biegłych w ankiecie na konferencji zostały poruszone najbardziej istotne kwestie związane z pracą zdalną w firmie audytorskiej, zarówno od strony merytorycznej jak i technicznej, a także przybliżono główne kwestie związane ze zdalnym kontrolami.

Moderatorem wydarzenia była Pani Profesor Joanna Wielgórska-Leszczyńska, a do dyskusji zaprosiła:
Prezesa Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego Pana Marcina Obronieckiego
Prezes Krajowej Rady Biegłych Rewidentów Panią Barbarę Misterską-Dragan
oraz przedstawicieli małych, średnich i dużych firm audytorskich: Panią dr Agnieszkę Baklarz, Panią Monikę Kaczorek, Pana Jarosława Daca, Pana Mirosława Szmigielskiego.

Sesja I
W pierwszej części konferencji głos zabrali Prezes PANA Marcin Obroniecki oraz Prezes KRBR Barbara Misterska-Dragan.

Jako pierwszy wystąpił Prezes PANA Marcin Obroniecki przedstawiając informacje dotyczące kontroli zdalnych realizowanych przez PANA. Prezes przedstawił główne zadania PANA oraz zadania poszczególnych Departamentów w ramach struktur PANA. W kolejnej części zaprezentował schematy kontroli umieszczone również na stronie internetowej PANA. Prezes potwierdził, że kontrole są obecnie realizowane zgodnie z planem kontroli przyjętym przez KNA. Kontrole dotyczyć będą poprawności stosowania norm zawartych w standardach oraz przepisach prawa. Prezes podkreślił prowadzenie działań edukacyjnych oraz informacyjnych.

Odpowiadając na pytania moderatora, czy jest dostępny wykaz dokumentów, czy istnieje możliwość opublikowania szczegółowych wytycznych dla kontroli Prezes poinformował, że PANA zależy na przejrzystości działania i wkrótce zostanie opublikowana lista dokumentów potrzebnych do kontroli.

Kolejnym pytaniem moderatora było, jak będzie wyglądał aktywny udział FA i BR w kontroli zdalnej i jak będzie wyglądała komunikacja z kluczowym biegłym rewidentem. Prezes wyjaśnił, że biegli rewidenci cały czas uczestniczą w kontroli poprzez narzędzia elektroniczne, a wszystkie spotkania odbywają się w formie telekonferencji.

Następne pytanie dotyczyło kwestii, czy zostaną przygotowane raporty podsumowujące po przeprowadzanych kontrolach. Prezes wskazał, że kontrole mają służyć nie tylko wychwyceniu nieprawidłowości, ale także podnoszeniu kompetencji biegłych i firm audytorskich. Oprócz przygotowania raportów PANA planuje występować do PIBR ze wskazaniami, co powinno być uwzględnione w tematach szkoleń dla biegłych rewidentów.

(Skrót wypowiedzi Prezesa PANA można znaleźć również w informacji prasowej w Gazecie Prawnej z dnia 22/06/2020)

Podsumowując tę część rozmowy prof. Joanna Wielgórska-Leszczyńska wskazała, że rolą nadzoru jest dbanie o prawidłowe funkcjonowanie rynku. Również działania kontrolne mają na celu stanie na straży norm realizowanych przez biegłych rewidentów. Publikowanie informacji pokontrolnych na stronie internetowej pomoże biegłym w skutecznym działaniu.

Kolejnym wystąpieniem było wystąpienie Prezes KRBR Barbary Misterskiej-Dragan w temacie „Czego uczy nas epidemia? Rewolucja czy przyspieszenie nieuniknionych procesów w audycie?”

Moderator dyskusji w kontekście wypowiedzi Prezes zadała pytanie czy KRBR planuje dokonać modyfikacji wzoru umowy w związku z rozwojem pracy zdalnej. Prezes KBRB wskazała, że Komisja ds. standaryzacji usług biegłego rewidenta będzie dyskutowała ten temat w najbliższym czasie.

Kolejny pytaniem zadanym przez moderatora było, jakie działania są podejmowane przez KRBR jako reakcja na ryzyko w tych specyficznych warunkach. Prezes KBRB wskazała, że Komisja ds. standaryzacji monitoruje rozwiązania publikowane na stronach IFAC a także przygotowywany jest kolejny alert dotyczący usług atestacyjnych.

Na koniec moderator zwróciła się do Prezes z pytaniem zadanym w ankiecie: czy planowane są kampanie edukacyjne dla klientów, dotyczące badań zgodnych z MSB. Prezes KRBR odpowiedziała, że temat będzie rozważany przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów.

Sesja II
Po przerwie obyła się dyskusja panelowa, w której uczestniczyli:
• Dr Agnieszka Baklarz reprezentująca małą firmę audytorska A. Bombik Kancelaria Biegłego Rewidenta sp. z o.o.
• Monika Kaczorek reprezentująca średnią firmę audytorską Mazars Audyt
• Jarosław Dac reprezentujący dużą firmę audytorską Ernst & Young Audyt Polska
• Mirosław Szmigielski reprezentujący dużą firmę audytorską PricewaterhouseCoopers Polska

Moderator dyskusji prof. Joanna Wielgórska-Leszczyńska w zadawanych pytaniach kierowała się zdaniem wyrażonym przez biegłych rewidentów w ankiecie przeprowadzonej przed konferencją.

Pierwszym pytaniem zadanym panelistom było: na co zwrócić uwagę w czasie badania zdalnego od strony merytorycznej i technicznej? Czy badać środowisko kontroli w zmienionych warunkach i jak przeprowadzić to badanie?

Paneliści wskazali, że według nich kluczowymi w badaniu zdalnym są kwestie sprawnej komunikacji w zespole badającym. Ponadto jako istotne wskazano bezpieczeństwo systemów IT obejmujące tak zabezpieczenie dokumentów, łączy jak i ogólne bezpieczeństwo informatyczne związane z wyczuleniem na ataki hakerskie.

Kolejną kwestią poruszaną w tej sesji był sposób zbierania dokumentów cyfrowych. Podniesiono tutaj zagadnienie przygotowania klienta do pracy zdalnej. Paneliści wskazali, że w czasie akceptacji zlecenia należy zwrócić uwagę na to, czy klient jest w stanie dostarczyć dokumenty biegłemu w sposób elektroniczny, gdyż w przeciwnym razie kontrola zdalna po prostu nie będzie możliwa.

Ważną kwestią przewijającą się w wypowiedziach panelistów były zmiany kontroli w 2020 roku. Praca zdalna wpłynęła bowiem również na stronę klienta zmieniając sposoby kontroli wewnętrznych u klienta. W związku z tym trzeba ponownie wykonać testy kontroli (nie można bazować na wcześniej przeprowadzonych testach kontroli) gdyż w tak zmienionych warunkach również kontrole są zmienione. Pracochłonność badania w związku z tym wzrośnie. Zdaniem panelistów konieczne jest zachowanie zawodowego sceptycyzmu i przejścia procesu u klienta. Ważne jest zbadanie, czy klient dostosował swoje mechanizmy kontrolne do nowych warunków pracy zdalnej.

Kolejnym rozważanym przypadkiem było zagadnienie badania kontroli w przypadku nowego klienta. Paneliści wskazywali na konieczność przeprowadzenia zdalnych rozmów z kierownictwem, oraz procedur związanych ze zrozumieniem kontroli. W dyskusji podkreślano konieczność rozważenia dobrych praktyk oraz zaprojektowania zapytań do kierownictwa przez bardziej doświadczonych członków zespołu.

Istotną kwestią przewijającą się w dyskusji był sposób przeprowadzenia procedur tak, aby zmniejszyć ryzyko oszustwa. Paneliści podkreślali, że dostęp do personelu i obiektu w badaniu zdalnym będzie ograniczony. Należy jednak przestrzegać standardów badania i rozważyć autentyczność zeskanowanych dokumentów.

Zwrócono uwagę, że zwiększyła się presja na oszustwo w związku z panującymi warunkami pandemii. Ze względu na mocno zmienione warunki gospodarcze zmniejszyła się możliwość wykorzystania pewnych testów do testowania ryzyka oszustwa (np. testu Beneisha).

 Uczestnicy dyskusji zwracali uwagę, że odpowiadając na ryzyko oszustwa konieczne jest przede wszystkim właściwe zidentyfikowanie, gdzie mogą potencjalnie wystąpić takie krytyczne obszary oszustwa i w tych obszarach zwiększenie badania.

Kolejną kwestią poruszaną w dyskusji było, w jaki sposób obserwować inwentaryzację w drodze spisu z natury w sposób zdalny. Paneliści podkreślali, że konieczne jest przejrzenie procedury inwentaryzacyjnej i zrozumienie procesu, a także podkreślali, że nikt nie zwolni biegłych rewidentów od obejrzenia inwentaryzowanych aktywów. Paneliści wskazywali, że możliwe jest w części przypadków uczestniczenie zdalne w inwentaryzacji. Wskazane jest jednak w takim przypadku aktywne uczestnictwo w inwentaryzacji poprzez wskazanie z naszej strony, co dokładnie chcemy zinwentaryzować nawet za pomocą kamery. Niezbędna jest również wiedza o rozlokowaniu zapasów. W sytuacji procedur zdalnych w inwentaryzacji powinny brać udział najbardziej doświadczeni członkowie zespołu. Mogą być również takie przypadki, kiedy nastąpi ograniczenie zakresu badania ze względu na brak możliwości przeprowadzenia procedur inwentaryzacyjnych. Paneliści wskazali, że na stronach IFAC są już procedury opisujące sposób podejścia do inwentaryzacji zdalnych opracowane przez Instytut Anglii i Walii (skrót procedur został umieszczony w języku polskim na stronie PANA
https://pana.gov.pl/media/thkprbhq/proces-badan... ).

Kolejną kwestią poruszaną w dyskusji było, jak w zmienionych warunkach powinny wyglądać potwierdzenia od banków, prawników i kontrahentów, które do tej pory uzyskiwane było głównie w drodze pisemnej. Paneliści wskazali, że standard MSB 505 punkt A.12 wymaga zachowanie dużej dozy sceptycyzmu i dodatkowych potwierdzeń w przypadku potwierdzeń zewnętrznych przekazanych elektronicznie.

Ważnym zagadnieniem poruszanym przez uczestników dyskusji były kwestie techniczne związane z przesyłaniem dużych plików i właściwym ich zabezpieczaniem. Paneliści byli zgodni, że umieszczanie dokumentów w chmurze jest najbardziej właściwym sposobem. Powinno unikać się sytuacji, że dokumentacja znajduje się na dysku lokalnym jednego z członków zespołu. Ważne jest zadbanie również bezpieczeństwo zasobów firmy audytorskiej. Powinny być sformułowane zalecenia w jaki sposób należy zabezpieczyć, przesyłać i szyfrować dane oraz jakich komunikatorów używać.

W podsumowaniu dyskusji tej sesji głos zabrała Prezes KBRB, podkreślając wagę wcześniej zaprezentowanych kwestii. Głos zabrał również Prezes PANA przypominając o zagadnieniach kontroli zdalnej oraz zachęcając do zadawania pytań i odwiedzania strony internetowej PANA.

Podsumowując dyskusję prof. Joanna Wielgórska-Leszczyńska zwróciła uwagę na kilka zagadnień, a w szczególności na to, że na etapie decydowania o podjęciu zlecenia należy rozważyć możliwość przeprowadzenia badanie zdalne u danego klienta. Przypomniała również, że badanie zdalne zmienia pracochłonność badania. Wskazała, że powinno zostać doprecyzowane, jakie warunki techniczne powinny być spełnione, aby prowadzić badania w takiej formie. Na koniec wskazała również, że konieczne jest dostosowanie umowy do zmienionych warunków badania.

Na zakończenie konferencji głos zabrała Prezes Regionalnego Oddziału PIBR w Warszawie Jadwiga Godlewska, która dziękując wszystkim uczestnikom za dyskusję poinformowała, że pytania zadane w czasie trwania wydarzenia na czacie zostaną zebrane i przekazane uczestnikom dyskusji. Prezes Oddziału zaapelowała do KRBR o pomoc w organizowaniu bezpiecznej platformy informatycznej do wykorzystania przez biegłych rewidentów w pracy zdalnej.

Logo PIBR Przejdź do strony PIBR